5 zasad montażu dla laików
ZASADA PODSTAWOWA – WIDZ NIE POWINIEN WIDZIEĆ MONTAŻU! Jeśli widzi, to znaczy, że coś zrobiliśmy źle
Zasada nr 1
Dźwięk powinien być spójny z obrazem – muzyka spokojna do spokojnego obrazu, chyba że chce się wzbudzić niepokój, to odwrotnie. Polana pełna dzieci i straszna muzyka, albo krwawa scena a tu 9 symfonia Beethovena.
Zasada nr 2
To co mówi lektor powinno odpowiadać obrazowi, tak że jak Pani Krysia albo Pan Zdzisiu coś gotują w kuchni, to jak nie zobaczą, to usłyszą, albo jak nie usłyszą, to zobaczą. Jak mowa o pomniku Marii Skłodowkiej Curie, to niech się ten pomnik na obrazku pojawi.
Zasada nr 3
Bez nudy
Szeroki, bliski, detal, ogół, przejazd w prawo, statyka, przejazd w lewo, góra – dół.
Ujęcia powinny mieć początek, środek i koniec, czyli chwyta ktoś klamkę, naciska, wchodzi i zamyka drzwi – chyba że celowo w połowie mu przerywamy, bo coś się wydarzyło, sceny, sekwencje, rozmowy itp. powinny mieć swoje zakończenie – cięcia dobrze jeśli są logiczne.
Zasada nr 4
Logika sceny czyli tzw. oś kamery – 180 stopni - patrzą w jednym kierunku, biegną w jednym kierunku, kamera chodzi po linii 180 stopni, czyli po półkolu. Nie zmienia miejsca, bo wtedy rozmawiający nie patrzą na siebie.
Zasada nr 5
Reguła sześciu Murcha
Nagrodzony Oscarem montażysta Walter Murch, znany z filmów Czas apokalipsy i Angielski pacjent, zaproponował sześć reguł cięcia filmu. Zaczynając montaż, weź pod uwagę poniższe reguły (w kolejności malejącej ważności):
- Emocje: Co mają czuć widzowie?
- Fabuła: Czy rozwijasz fabułę w znaczący sposób?
- Rytm: Czy wszystko dzieje się we właściwej chwili?
- Ślad wzroku: Gdzie jest punkt skupienia widza na ekranie? Nie powinien on przemieszczać się za daleko między jednym ujęciem a drugim.
- Płaszczyzna 2D ekranu: Czy widzowie mogą śledzić orientację przestrzenną postaci i obiektów na ekranie?
- Przestrzeń 3D: Czy to cięcie jest zgodne z ustalonymi relacjami przestrzennymi?
Dlaczego się nie klei? Yyy??
Błędy montażowe:
- Zbyt małe różnice w panie. Zamiast szeroki- bliski, albo średni- detal, to jest średni w bliski. ale na YT stało się to normą, czyli tzw plan w plan. - np. średni plan przechodzi w półzbliżenie, czyli mamy kadr, gdzie mówiącego widać od pasa, a za chwilę od piersi w górę itp. - takie szarpnięcie obrazu.
- Animacja, czyli skaczące główki, jak przy rysunkach, kiedy na kartce rysuje się klatka po klatce później szybko puszcza obrazki – taka zabawa
Ciekawe techniki:
- J- cut (dzęj kat – nachodzi na siebie dźwięk
- jump cut – usuwa się fragmenty obrazu i wydaje się jakby ludzik znikał
- much cut – połączenie dwóch logicznych ujęć – np. która godzina i pokazanie detalu zegarka, albo co to za ptak i pokazanie tego ptaka
- L- cut – najpierw obraz, a dopiero po jakimś czasie dźwięk.
Programy do montażu. Podaję za fotomaniak.pl
- DaVinci Resolve 17.1 (jak na nim montować: https://www.youtube.com/watch?v=ErUTNv7ybrg)
- Lightworks.
- HitFilm Express
- Shotcut.
- VSDC Free Video Editor.
- Nuke.
- OpenShot Video Editor.
- Avid Media Composer First.
- Kdenlive 18.
Na telefon:
- Imovie – iPfhon
Na androida: (czyli pozostałe telefony)
- CyberLink PowerDirector
- Quik - GoPro
- KineMaster
- FilmoraGO
- ActionDirector